20, ఆగస్టు 2006, ఆదివారం

పదాలు, దపాలు

ఓ పదం.. ఆ పదంలోని హల్లులను అటూఇటూ మారిస్తే మరో అర్థవంతమైన పదం. హల్లులు స్థానాలు మారతాయి గానీ, గుణింతం మాత్రం యథాస్థానంలోనే ఉంటుంది. దాంతో ఆ రెండు పదాలను పలికే తీరు (శబ్దం) ఒకే రకంగా ఉంటుంది. ఉదాహరణకు మోహము, హోమము. రెండింటిలోని హల్లులు - మ, హ, మ - అటూ ఇటూ అయ్యాయి. గుణింతం మాత్రం స్థానం మారలేదు. (ఇంగ్లీషులో అనాగ్రం అనే పదముంది. ఒక పదంలోని అక్షరాలన్నిటితో కూర్చిన మరో పదం లేదా పదబంధాన్ని అనాగ్రం అంటారు.) కానీ ఈ పదాల్లో హల్లుకు ఉండే గుణింతం మారిపోతుంది. అంచేత ఇవి అనాగ్రం లు కావు. వీటినేమనాలో!!? (అనాగ్రంలు కానివి - అగ్రంలు :-) ) అయితే ఈ పదాల RTS స్పెల్లింగు (hOmamu - mOhamu) మాత్రం అనాగ్రమే!


అలాంటి పదాలు కొన్ని ఇక్కడ.. వీటిలో కొన్నిపదాల RTS మాత్రమే కాక, పదాలు కూడాఅనాగ్రములే.

తెలుగు - తెగులు - గెలుతు

తొందర - దొంతర
రొద - దొర
పంచు -చంపు
చావు - వాచు
మేత - తేమ
పంది - దంపి
పందిరి - దంపిరి
వాన - నావ
పాపీ - పీపా
పడవ - వడప
శవము - వశము
మర - రమ
మోహము - హోమము
పంగ - గంప

పలుగు - పగులు
చిరుగు - చిగురు
ములుకు - కుములు
వరము - రవము
శోకము - కోశము
మానవుడు - వామనుడు
మోసము - సోమము
చురక - కురచ
వదనము - దవనము
విద్య - దివ్య
సవతి - వసతి
గెలుపు - పెగులు
కబురు - బరుకు
సబల - బలస (ఓ మొక్క పేరు)
పలక - కలప
దసరా - సరదా
సరుకు - కరుసు
నూక - కూన
గోపాలము - పోగాలము (పోయేకాలము)
పాము - మాపు
రకము - కరము
వాక్యము - కావ్యము (వాక్యం రసాత్మకం కావ్యం అని సంస్కృత నానుడి)
మాసము - సామము (నాలుగు ఉపాయాల్లో మొదటిది)
గానము - నాగము
కాసారము - సాకారము (చెరువు - రూపు)
చూపు - పూచు
తలుపు - పతులు
పిలిచి - చిలిపి
మరపు - పరము
వివరము - విరవము (విరగ్గొట్టము)
మనవి - నవమి
గడప - పడగ
సవర - వరస
మయుడు - యముడు
వలపు - పవలు (పగలు)
తూములు - మూతులు
సోదరి - రోదసి
కూర - రూక (రూక లేనిదే కూర రాదు)
నకలు - కనలు (తల్లడిల్లు)
నాకము - కానము (స్వర్గము - చూడము)
రాధ - ధార
ముక్కు - కుమ్ము
తోక - కోత
యూదు - దూయు (కత్తి దూయు)
శాపము - పాశము
ఇడుము - ఇముడు
అమరదు - అరదము (రథము)

ఇలా ఇంకా ఎన్నో!!

వీవెన్ రాసారు...
నవ్య - వన్య
వెలుగు - గెలువు - లెగువు
త్రివిక్రమ్ రాసారు...
సాకు -కాసు
చెప్పు -పెచ్చు
గెలుపు -పెగులు
పాకు -కాపు
పాకడం -కాపడం
నాకి -కాని
నాకు -కాను
చారు -రాచు

5 కామెంట్‌లు:

  1. బాగున్నాయి. తెలుగు భాషా పునర్వికాసానికి ఇలాంటి విన్నూత్న ప్రక్రియలు తోడ్పడుతాయి.

    నవ్య - వన్య
    వెలుగును - గెలువును - లెగువును

    రిప్లయితొలగించండి
  2. చాలా బాగున్నాయి

    ఎంతో "తెలుగు" మిస్సు అవుతున్నాము

    రిప్లయితొలగించండి
  3. చాలా బాగున్నాయి. చాలానే ఉన్నాయి కూడా! మంచి పదసంపద ఉంది మీ దగ్గర. మరికొన్ని:
    సాకు-కాసు
    చెప్పు-పెచ్చు
    గెలుపు-పెగులు
    పాకు-కాపు (పాకడం-కాపడం కూడా)
    నాకి-కాని
    నాకు-కాను
    చారు-రాచు
    ...

    ఇలాంటి ఆటలు సాహిత్యం గుంపులోనూ, తెలుగుబ్లాగు గుంపులోనూ కూడా ఆడవచ్చు.

    రిప్లయితొలగించండి
  4. మరి కొన్ని:
    డబ్బీ-బడ్డీ (బడ్డీ కొట్టు)
    కొత్త-తొక్క
    తగులు(=తగలడం)-తలుగు(=పలుపు తాడు)

    (గతులు కూడా ఉంది కానీ ఇలాంటి ఆటల్లో బహువచనాలు సాధారణంగా వాడరు.)

    రిప్లయితొలగించండి

సంబంధిత టపాలు