మర్యాదకరమైన మాటలు

ఈ జాబు ఎవరిని ఉద్దేశించీ రాసింది కాదు. ఇది ఏ కొందరికో మాత్రమే పరిమితమైన విషయమూ కాదు. నాకూ అటువంటి భావనే ఉంది, దాదాపుగా అందరూ అలానే భావిస్తారనుకుంటా.

........

కొన్ని మాటల విషయంలో తక్కువతనాన్ని (నిమ్నత్వాన్ని), అమర్యాదను తెలియజేయడానికి తెలుగు పదాలను వాడుతూ, గొప్పతనాన్ని, ఉచ్ఛతను, మర్యాదను తెలియజేసేందుకు సంస్కృతాన్ని వాడతాం. దాని గురించే ఈ జాబు.

• "ఆయన గుడ్డివాడు " - "ఆయన అంధుడు."
• "ఆమె చెవిటిది" - "ఆమె బధిరురాలు."
• "అతడు కుంటివాడు" - "అతడు వికలాంగుడు" (ఈ మాటను ఎక్కువగా కాలూ చేతులకే వాడుతూ ఉంటారు, అందుకే ఇక్కడ రాసాను)
• "అవిటివాళ్ళు" - వికలాంగులు
  

పై వాక్యాల్లో బొద్దుగా ఉన్నవి అచ్చ తెలుగు మాటలు. అచ్చ తెలుగు మాటలు వాడినపుడు మనకు అమర్యాదకరంగా తోస్తున్నాయి. ఎక్కిరించడానికీ, ఎటకారం చెయ్యడానికీ అవే మాటలు వాడడం వలన ఆ మాటలను ఎక్కడ వాడినా అమర్యాదే ధ్వనిస్తోందనుకుంటాను. ఇంగ్లీషులో సందర్భాన్ని బట్టి మాట విలువను అర్థం చేసుకునేలా ఉంటే బాగుండేదేమో! అలా లేకపోవడం వల్లనే, మర్యాదగా ధ్వనించాలంటే సంస్కృతం వాడాల్సి వసోంది.

ఇవి చూడండి:

• "చెవిటిదీ, గుడ్డిదీ అయిన ఆమె గురించి ఎంత చెప్పుకున్నా తక్కువే."
• "చెవిటీ, గుడ్డీ అయిన ఆమె గురించి ఎంత చెప్పుకున్నా తక్కువే."
• "బధిరురాలూ, అంధురాలూ అయిన ఆమె గురించి ఎంత చెప్పుకున్నా తక్కువే."

బొద్దుగా ఉన్న మొదటి వాక్యంలో అచ్చతెలుగు పదాలు వాడాం. మూడోదానిలో సంస్కృత పదాలు వాడాం. ఇక మధ్యది.. అసలీ వాక్య నిర్మాణమే తప్పుగా తోస్తోంది నాకు. మొదటి వాక్యం అమర్యాదకరంగా ఉన్నట్టనిపిస్తే దానిలో మర్యాద ధ్వనించేలా చేసేందుకు ఇలా మార్చొచ్చు:

"చెవిటి వారూ, మూగ వారూ, గుడ్డి వారూ అయిన ఆమె గురించి ఎంత చెప్పుకున్నా తక్కువే." -నాకైతే కృతకంగా అనిపిస్తోందిది.

వికీలో చూస్తూ ఉంటాం.. (నేను రాస్తూ ఉంటాను కూడా) "ఆయన ఫలానా తేదీన జన్మించాడు, ఆమె ఫలానా చోట జన్మించింది" అంటూ. అవే వాక్యాలను "ఆయన ఫలానా తేదీన పుట్టాడు", "ఆమె ఫలానా చోట పుట్టింది" అని రాస్తే అంతగా నచ్చదు. మరీ ముఖ్యంగా ఆడవారి విషయంలో! (వికీలో ఇదివరలో ఒక చర్చ జరిగింది. సావిత్రి వ్యాసంలో అనుకుంటాను.. ఏకవచనంలో రాసారని అభ్యంతరం వచ్చింది -వికీ పద్ధతది, మరి! ఒక సభ్యునికి అది నచ్చలేదు, అమర్యాదకరంగా ఉందన్నారు.) అంతెందుకు, 'ఆడది' అనే మాట కూడా అమర్యాదకరమైనదే! స్త్రీ, మహిళ, వనిత ఇలాంటి అనేకానేక పేర్లు వాడొచ్చు కానీ 'ఆడది' వాడకూడదు!! 'ఆడవాళ్ళు' అనే మాట పర్లేదు మళ్ళీ.

చచ్చిపోయాడు, చచ్చిపోయింది అనే బదులు మరణించాడు, మరణించింది అని వాడుతూ ఉంటాం. అచ్చ తెలుగులో ఉండటం తప్పించి ఆ వాక్యాల్లో తప్పేమన్నా ఉందా!?

ఇలాంటివే ఇంకా ఎన్నో ఉండుంటాయి. ఇలాగ..
బ్రతుకు/బతుకు - జీవితం
బొక్క/చిల్లు/కంత - రంధ్రం
ఆమె ప్రసవించింది - గేదె ఈనింది. (ప్రసవించింది, ఈనింది లను అటూ ఇటూ మార్చి చూడండి.)
ప్రసవించింది అనే మాట కూడా ఎక్కడ వాడుతున్నాం లెండి, డెలివరీ అయింది అంటున్నాం గాని.

http://sameekshaclub.blogspot.com/2007/11/blog-post_27.html - ఈ జాబులో జరిగిన చర్చ చూసాక ఇది రాయాలనిపించింది. (నేనిది ఎవరిని ఉద్దేశించీ రాసింది కాదు. ఇది ఏ కొందరికో మాత్రమే పరిమితమైన విషయమూ కాదు. నాకూ అటువంటి భావనే ఉంది, దాదాపుగా అందరూ అలానే భావిస్తారనుకుంటా.)

పైవన్నీ ఒక స్థాయికి చెందినవి. మరికొన్ని మాటలుంటాయి.. వాటిని పలకడం కూడా అసభ్యతగా భావిస్తాం. (ట్యాబూ మాటలంటారేమో!) కొండొకచో బూతుమాటలు కూడా అయ్యే అవకాశం ఉంది. ఉదాహరణకు..

ఉచ్చ/ఒంటేలు - మూత్రం

ఇక శరీర అవయవాల్లో కొన్నిటి పేర్లను అప్రాచ్యులు పలికినంత స్వేచ్ఛగా మనం పలకలేం. ఒకవేళ పలకాలంటే ఇంగ్లీషులో మాట్టాడ్డమో, లేదా సంస్కృతం చాటున దాక్కోవడమో చేస్తాం. ఉదాహరణకు చెప్పాల్సి వస్తే చాలానే ఉన్నాయి.. కానీ రాయలేను (చెబుతున్నాగా, తెలుగులో పలకాలంటే సభ్యతగా ఉండదన్న ఆలోచన! అసలీ జాబే దాని గురించి!!)

'చంక' అనే మాటను పలకడం కూడా కొందరు తప్పుగా భావిస్తారు!!

--------

'అంతా రాసావు బానే ఉందయా, ఇంతకీ ఇప్పుడు నువ్వనేదేంటి' అని మీరడిగితే..
"నా ఆలోచనలను రాసాను, అంతే. నేననేదేం లేదండి, మీరేమన్నా అంటే వింటాను." అని మాత్రం అంటాను.

ఉంటాను.