పేర్ల పురాణం

"విశ్వవిఖ్యాత నటసార్వభౌమ, నటరత్న, డాక్టర్, పద్మశ్రీ  నందమూరి తారక రామారావు నటించిన.. " అని మన రాష్ట్ర విఖ్యాత సినిమారిక్షా వాడు చెప్పుకుంటూ పోతూంటే, అది వింటూ, వాడు పంచే కరపత్రాల కోసం ఆ బండెనకాలే పరిగెడుతూ -ఆహా, తలుచుకుంటూంటేనే మైకం కమ్ముతోంది. ఆ మైకువాడు ప్రతీసారీ ఆ ముందరి బిరుదులన్నీ వరసాగ్గా చదివేవాడు, అదంతా రామారావు ఇంటిపేరైనట్టు! రామారావు భక్తులైన కొందరు నాబోటిగాళ్ళు కూడా ఉత్త రా. మా. రా. వు. అని అంటే పాపం తగులుద్దేమో అన్నట్టు మొత్తం బిరుదులన్నీ చదివి మరీ పేరు చెప్పేవాళ్ళు.


కానీ మనకో మహత్తరమైన విద్యుంది. ఎంత పొడుగాటి పేరునైనా తెగ్గొట్టి, ఇరగ్గొట్టి, ముక్కల్జేసి, మళ్ళీ అతికించి మహామహా పొడుగాటి పేర్లను కూడా నాలుగైదు అక్షరాలకు కుదించేస్తాం. అంచేత "విశ్వ విఖ్యాత.." -ఈ మొత్తాన్ని కుదించేసి ఎన్టీవోడు అని అనేసాం. పేరులో వాడు ఉందిగదా అని తేలిగ్గా తీసుకోకండి సుమా, మూడు తరాల తెలుగుప్రజలకు ఎన్టీవోడంటే  "విశ్వవిఖ్యాత..' యేగానీ మరోటి కాదు, మరోలా కాదు.  అయితే, సదూకున్నోళ్ళంగదా, ఎన్టీవోడనే మాట మాకు నోరు తిరక్క, ఎన్టీయారనేవాళ్ళం.

నాగ్గాడికి (నాగిగాడు అనే పేరుకు) ఎన్టీవోడికున్నంత పవిత్రత లేదు. ఈ మాట పలకడంలో కాస్త తేలికదనం ధ్వనిస్తుంది. ఆ రోజుల్లో నాయేస్రావును నాగ్గాడు అని అనడంలో మంచి సరదా ఉండేది. రాజబాబును రాజబాబనీ, పద్మనాభాన్ని పద్మనాభం అనీ పిలిచిన గుర్తే లేదు నాకు. రాజబాబుగాడనీ, పద్దనాబంగాడనీ అనేవాళ్లం. రాజనాల గాడు, నాగబూషణంగాడు,  ప్రబాకర్రెడ్డిగాడు,.. ఇదీ వరస!

ఇహ కృష్ణ సంగతి చెప్పే పనే లేదు -ఔనౌను, సూపర్‌స్టారే! కిట్టిగాడనేవాళ్ళం.  గూనప్పడు అనాలని యమా ఉత్సాహంగా ఉండేదిగానీ, ఫ్యాన్సు ఏడిచ్చస్తారని అనేవాళ్లం కాదు.  చాటుమాటుగా అనుకునేవాళ్ళం.  శోబన్‌బాబు మాకసలు ఒక లెక్కలోవాడేగాదు..,  (ఆడికేఁవన్నా ఫైటింగొచ్చా, పాడా?) కృష్ణంరాజు జోలిక్కూడా పొయ్యేవాళ్ళంగాదు.  అస్సలునేను కృష్ణంరాజును ఒక హీరోగా చూట్టం మొదలెట్టింది కటకటాల రుద్రయ్యతోటే!

సినిమావాళ్ళ సంగతి పక్కనబెడితే..
లక్ష్మిని లక్షణంగా లక్ష్మీ అని అంటామా? అనం. లష్వీఁ అంటాం. ఇంకాస్త అందంగా పలకాలంటే లచ్చిఁవి అంటాం. మహాలక్ష్మి అనే చక్కటి పేరును మరింత అందంగా మాలష్విఁ, మాలచ్చివిఁ అని అంటాం. సచ్చినాణ అనో, కొద్ది తేడాతో సచ్చినాడ అనో అంటే తప్పు పట్టకూడదు సుమా.. సత్యనారాయణకు అది పొట్టిపేరు మరి. సచ్చెం గూడా అలాటిదే!  లష్నాణ కూడా ఆ పద్ధతిలో వచ్చిందే! వెంకటేశ్వరరావును ఎంకటేస్వర్రావనో, ఎంక్టేస్రావనో పిలవాలి. 

పాసార్ది అనే పేరు వినే ఉంటారు..  చాన్నాళ్ళ కిందట ఒక కథ చదివాను. రాసిందెవరో, కథేంటో ఏమీ గుర్తు లేదుగానీ..  ఒకడు పాసార్దీ.. పాసార్దీ.. పాసార్దీ.. అంటూ కేకేస్తూండగా కథ మొదలౌతుంది.  చెప్పొద్దూ.. ఈ పాసార్దీ  ఏంటో నాకు వెంటనే అర్థం కాలేదు. నాలుగు వాక్యాలు చదివాక తెలిసింది, పార్థసారథిని అలా పిలుస్తున్నాడని. ఆ రోజుల్లో కాబట్టి సరిపోయిందిగానీ, ఇప్పుడైతేనా... "పాసార్ది అనగా పార్థసారథి" అని ఠక్కున తట్టనందుగ్గాను, హిందువుగా పుట్టినందుకు సిగ్గుతో తలవంచుకుని ఉండేవాణ్ణి. ఈ తలొంచుకోడమేంటి హఠాత్తుగా? అసలు హిందువుకూ దీనికీ సంబంధవేంటీ? అని అడగబాకండి.. అదంతే, అదిప్పుడు ఫ్యాషను!

పైన చెప్పిన  పేరుమార్పులు, మార్పిడి పేర్లూ అన్నీ మనకు నచ్చేవే. ఇక నచ్చనివి కొన్ని..
ముందుగా కీరవాణి చేసిన ఒక దౌర్జన్యం గురించి చెప్పుకోవాలి -అవును ఎమ్మెమ్ కీరవాణే! "శ్రీ రాఘవం దశరథాత్మజ మప్రమేయం.."  అనే శ్లోకాన్ని, శ్రీరామదాసులో కాబోలు, పాడాడు. ఎలా పాడాడూ.. అరవిందదళాయతాక్షం అనాలి గదా.. అరవిందదళాయతాచ్షం అన్నాడు.  (చాలామంది అంటారలా.) తెలుగు సినిమాల్లో ఇలాంటివి కొల్లలుగా ఉంటై, నువ్వు ఊరికే కోడిగుడ్డుకు ఈకలు పీకొద్దు అని అనకండి.. తెలుగైనా సంస్కృతమైనా ఇలా పదికాలాలు నిలిచే పాటల్లో, సినిమాల్లో  తేడాల్లేకుండా పలకాలి, అంతే!  ఇలా తప్పులు పాడితే, అది భాష మీద దౌర్జన్యం చేసినట్లే.  పైగా- పాడింది ఏ ముక్కు గాయకుడో అయితే, మనసులోనే చిరాకుపడి ఒదిలేద్దుం. కానీ ఇక్కడ పాడింది కీరవాణి గదా, సరిగ్గా పలకాలా, లేదా? ఇప్పుడూ.. ఆడు, ఈడు, అడ, ఈడ,..  అంటూ నేను రాస్తున్నా గదా, రాసేది నేనైతే ఎవరూ పట్టించుకోరు. అదే ఏ భైరవభట్లగారో, తాడేపల్లిగారో రాసారనుకోండి.. "ఏంటిది, వీళ్ళు గూడా ఇట్లా రాసారు, చదువరి లాగా " అని అనుకోరూ? మరదే తేడా అంటే!   అయినా..

అంత పలకలేనివాడు తాను పాడటం ఎందుకు? గానకళాప్రపూర్ణ, డాక్టర్, పద్మశ్రీ శ్రీపతి పండితారాధ్యుల బాలసుబ్రహ్మణ్యం  - అనగా మన బాలు - ఉండనే ఉన్నాడు గదా! అతనిచేత పాడించొచ్చుగా, అసలతడు పుట్టిందే అందుక్కదా !! అలాగే, అదే సినిమాలో తండ్రీ ని తన్రీ అని ఓ ఆడగొంతు అలా పాడుకుంటూపోతే, తప్పు సవరించకుండా అలాగే మనమీదికి వదలినందుకు కూడా కీరవాణిని నేను క్షమించను. సినిమాల్లో ఇలాంటివాటి గురించి పట్టించుకోడం గొంగట్లో తింటూ వెంట్రుకలేరుకోవడం లాంటిదే, కాదన్ను. అయినా సరే, క్షమించదలచుకోలేదు. మన సినిమాల్లో తెలుగురాని నటీనటులను పెట్టుకుంటాం. చాలా భాషలవాళ్ళు చేస్తారాపని. కాకపోతే, వాళ్ళకు చక్కగా డబ్బింగు చెప్పిస్తారు. కానీ మన దరిద్రం ఏంటంటే, డబ్బింగుకు కూడా తెలుగు రానివాళ్ళమే పెట్టుకుంటాం. తెలుగును ఇంగ్లీషులానో, హిందీలానో మాట్లాడ్డం వాళ్ళకో అర్హత!

ఇహ ఊళ్ళ పేర్ల సంగతి కొచ్చేటప్పటికి మనం చేసే ప్రయోగాలు, తప్పులు కొల్లలు. తెల్లోడు ఎలాగూ కొన్ని ఊళ్ళ పేర్లు మార్చేసి పొయ్యాడు. వాటినే పట్టుకు వేళ్ళాడుతున్నామనుకోండి.  కానీ, తెలుగులో సుబ్బరంగా రాసే పేర్లను రోమను లిపిలో రాసేటపుడు మార్చి రాయటం మనం తప్ప ప్రపంచంలో మరొకడెవ్వడూ చెయ్యడని నా ఉద్దేశం. గుంటూరు తెలుగులో బానే రాస్తాం. ఇంగ్లీషులో రాసేటపుడు మాత్రం గుంటూర్ అంటాం. నెల్లూరు పరిస్థితి దీనికంటే అన్యాయం.. నెల్లోర్ అట.  తెలుగులో ఎలా రాస్తామో ఇంగ్లీషులోనూ అలానే  రాయొచ్చుకదా! అది మనకు చిన్నతనం.  కడప సంగతి మరీ దయనీయం. ఈ మధ్యెప్పుడో మార్చినట్టున్నారుగానీ లేకపోతే ఇంగ్లీషులో కుడ్డప్పహ్ అని రాసేవాళ్ళం. సుబ్బరంగా ప్రళయకావేరి అనే అద్భుతమైన పేరుండగా, పులికాట్ అని గొప్పగా చెప్పుకుంటాం.మా జిల్లాలో చుండూరు అనే ఊరుంది. దీన్ని చ లాగా కాక, ౘ (మీకీ రెండో చ సరిగా కనబడకపోతే, తెలుగుబ్లాగు గుంపులోని ఈ లింకు చూడండి) లాగా పలకాలి. ఇంగ్లీషులో రాసినపుడు సరిగ్గా అలాగే పలకాలనే ఉద్దేశంతో దాన్ని Tsundur అని రాసారు. ఇప్పటికీ అలాగే రాస్తారు. చుండూరుపల్లి అనే మరో ఊరుంది. దాన్ని మాత్రం మామూలుగా Chundurupalli అనే రాస్తారు.

రాయలసీమ ఊళ్ళ పేర్లలో ఎక్కువగా పల్లె అని ఉంటుంది. పల్లి అని ఉండదు. మదనపల్లె, బనగానపల్లె, కందిమల్లయ్యపల్లె,.. ఇలాగ.  మదనపల్లి అని రాసుండటం మదనపల్లెలోనే చూసాను. రారోరసం వాళ్ళు కూడా తమ బస్సుల మీద మదనపల్లి అని రాసుకున్నారు. వాళ్ళ బస్టాండు మీద కూడా అదే పేరు. ఎందుకు రాయాలీ తప్పు? ఎందుకీ అలక్ష్యం? కోస్తా జిల్లాల్లో ఊళ్ళకు పల్లి అని ఉంటుంది, పల్లె అనేది చాలా అరుదు.  భారత జనగణన అనే జనాభా లెక్కలు తీసే ప్రభుత్వ శాఖ ఒకటుంది గదా, వాళ్ళ లెక్కల్లో మన ఊళ్ళ పేర్లు ఎలా రాసారో చూస్తే, కంపరం కలుగుద్ది. పల్లిలన్నీ పల్లెలు. పేటలన్నీ పేట్‌లు!  

ఇక, యాడుల్లో (వ్యాపార ప్రకటనల్లో) తెలుగు (బైబిలు తెలుగు లాగానే ఇది కూడా ఒక ప్రత్యేకమైన తెలుగు)  గురించి చెప్పుకోవాలంటే అదో ప్రత్యేక వ్యాసమౌతుంది. అలాగే, సాఫ్టువేర్ల తెలుగీకరణలో మనం (భవదీయుడితో సహా) చేస్తున్న తప్పుల గురించి మాట్లాడుకోవాలంటే కూడా అదో టపా అవుతుంది.

అది సరే, ఈ సంగతి చెప్పండి.. ఉపలబ్ధం అనేమాటను యాడుల్లో ("ఇప్పుడు, సరికొత్త వంద గ్రాముల ప్యాకులో ఉపలబ్ధం!") కాక ఇంకెక్కడైనా చూసారా? ఈ మధ్య బ్లాగుల్లో అక్కడక్కడా తగులుతున్నాయి. తెలుగీకరణలో కూడా తగిలితే తగలొచ్చు.